Ήρωες δάσκαλοι της Κύπρου

Αυτοί που έδωσαν τον όρκο για να μεταλαμπαδεύσουν τις αξίες της ελληνικής μας ιστορίας έκαναν τη θεωρία πράξη και φάνηκαν συνεπείς στον ρουν της κυπριακής ιστορίας

Αύγουστος μήνας. Μήνας πικρός για τη γη μας. Μήνας μνήμης, για όσους χρειάστηκε να δώσουν τη ζωή τους, τελευταίο υπέρτατο δώρο για να παραμείνει η Κύπρος ελληνική, για να παραμείνουμε εμείς σήμερα στα χώματά της. Η οικογένεια των δασκάλων πλήρωσε και αυτή με τη σειρά της τη δική της οφειλή προς την πατρίδα, οφειλή αίματος και χρέους. Αυτοί που έδωσαν τον όρκο για να μεταλαμπαδεύσουν τις αξίες της ελληνικής μας ιστορίας και της χριστιανικής μας παράδοσης έκαναν τη θεωρία πράξη και φάνηκαν συνεπείς στον ρουν της κυπριακής ιστορίας. Τέτοιες μέρες, η σκέψη μας στρέφεται κοντά τους…

Ανάμεσα στα γνωστά ονόματα δασκάλων που θυσιάστηκαν στους πρόσφατους απελευθερωτικούς αγώνες μνημονεύουμε τον δάσκαλο ήρωα του Φρενάρους Φώτη Πίττα, που θυσιάστηκε στο Λιοπέτρι, στις 2 Σεπτεμβρίου του 1958, τον Ιερολοχίτη δάσκαλο της Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ανδρέα Γερούδη από τη Γαλάτα, που έπεσε στην Πάφο τον Μάρτιο του 1964, τον δάσκαλο Ανδρέα Χαραλαμπίδη από την Άρμου, που θυσιάστηκε στις μάχες της Τηλλυρίας στις 7 Αυγούστου του 1964, τον Ανδρέα Λάρδου από τη Λετύμπου, που επίσης θυσιάστηκε στην Τηλλυρία στις 9 Αυγούστου του 1964.

Στο ίδιο κάλεσμα της πατρίδας βρέθηκαν οι δάσκαλοι δέκα χρόνια αργότερα, το πικρό καλοκαίρι του 1974. Ο Πανίκος Πουργουρίδης, από τον Μονιάτη, πέφτει στις 20 Ιουλίου του ΄74 στη Λεμεσό και ο Νίκος Νικολάου, από τον Άγιο Γεώργιο Σπαθαρικού, θυσιάζεται στον Λιμνίτη στις 16 Αυγούστου 1974. Μαζί με αυτούς και ο μέχρι πρότινος αγνοούμενος, του οποίου τα οστά έχουν ταυτοποιηθεί, δάσκαλος Γιώργος Γεωργίου, από την Κώμα του Γιαλού, που στις 24 Ιουλίου χάθηκε στην Κερύνεια.

Στην ομάδα των αγνοουμένων δασκάλων περιλαμβάνονται ακόμη οι Ανδρέας Κυπριανού, από την Κάτω Δευτερά, ο Κακουλλής Μουστακάς, από τα Λύμπια, και ο Παντελής Νικηφόρος, από την Αλάμπρα, που χάθηκαν στην περιοχή Μιας Μηλιάς-Κουτσοβέντη στις 14 Αυγούστου το '74, ο Παντελής Κωνσταντίνου, από την Άσσια, που χάθηκε στο χωριό του επίσης στις 14 Αυγούστου και ο Παναγιώτης Λάμπρου, από τον Λυθροδόντα, που συνελήφθη στο χωριό Βώνη, ανήμερα τη 15η Αυγούστου του 1974, και έκτοτε αγνοείται.

Μια παράθεση ονομάτων που μπορεί να έχει ως αφετηρία τη γέννησή τους και τελευταίο σταθμό τη θυσία ή τη χρονική στιγμή της εξαφάνισής τους, αλλά που ταυτόχρονα στιγματίζεται και οριοθετείται από τον ενδιάμεσο χρόνο. Τον ενδιάμεσο χρόνο που κρύβει την απέραντη αγάπη τους για τις αξίες και τα ιδανικά που δίδασκαν, που κρύβει την ανθρώπινη διάσταση της ύπαρξής τους, που κρύβει ό,τι οι ίδιοι άφησαν πίσω τους, την οικογένειά τους, τα αγαπημένα τους πρόσωπα, τους μαθητές τους.

Ενδεικτικά αναφέρουμε την απάντηση του Ανδρέα Λάρδου στον συνάδελφό του Γαβριήλ Γεωργιάδη, όταν του ζητήθηκε να μη συμπεριληφθεί, ως οικογενειάρχης που ήταν, στην ομάδα που θα αναχωρούσε για το πεδίο των συγκρούσεων στην Πάφο: «Γαβρίλη, στα σχολεία διδάσκουμε Ιστορία. Και μιλούμε για τους ήρωες του '21 και του Αγώνα της ΕΟΚΑ, που μπροστά σε υπέρτερες δυνάμεις όχι μόνο δεν υποχώρησαν, αλλά θυσίασαν και τη ζωή τους ακόμα για τη λευτεριά της Πατρίδας μας. Αν δεν πάω τώρα, θα ξανατολμήσω άραγε να μιλήσω στα παιδιά για αγώνες και Ελευθερία; Και πώς θα αντικρίσω τους μαθητές μου, αν κάποιος με ρωτήσει «εσύ, κύριε, γιατί δεν πήγες να πολεμήσεις;». Όχι, Γαβρίλη, δεν μπορεί να γίνει έτσι, μη μου στερήσεις αυτό το δικαίωμα…».

Είναι αδύνατον μέσα στην περιορισμένη έκταση ενός άρθρου να δοθεί το μεγαλείο αυτών των ανθρώπων και όλων όσων άλλων γνωστών και άγνωστων δεν δίστασαν στις δύσκολες ώρες που έζησε η Κύπρος να βρεθούν στην πρώτη γραμμή και να γίνουν θυσία και ολοκαύτωμα για χάρη της. Είναι όμως δυνατό να γίνει μια αναφορά, έστω και με την ευκαιρία των ημερών αυτών, που είναι -τουλάχιστον για τους περισσότερους, θέλω να πιστεύω- μέρες μνήμης, έτσι ώστε να γνωρίζουμε ή να μαθαίνουμε οι νεότεροι πόσο βαθιά ποτισμένη με αίμα και αγάπη είναι η γη μας.

ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΣΟΥΛΙΔΗΣ
Δάσκαλος, ιστορικός ερευνητής

Πηγή: Η Σημερινή